امریکا و تروئیکای اروپایی در بیانیهای آمادگی خود را برای سناریوهای دیگر در خصوص ایران اعلام کردند
بازی تکراری اروپا و امریکا در مذاکرات
گروه سیاسی/ اگرچه در تبیین فلسفه برگزاری مذاکرات احیای برجام چیزی روشنتر و سادهتر از درک علت و معلول نیست اما ظاهراً دولتمردان امریکا ترجیح میدهند در موضعگیری پیرامون آخرین تحولات مذاکرات برجام، جای این دو را عوض کنند و بر واقعیت عهدشکنی خود در این توافق بینالمللی خطی از فراموشی نقش کنند. از فحوای بیانیه جدید وزارت خارجه امریکا که درست در سالروز آغاز مذاکرات احیای برجام در وین و بعد از دیدار وزیر خارجه این کشور با وزرای خارجه سه کشور اروپایی طرف برجام در بروکسل منتشر شد، چنین برمیآید که از دید واشنگتن آنچه که اکنون اهمیت دارد، آسوده کردن خاطر خود از ملاحظات ادعایی درباره ایران است و نه توجه به مختصات یک مذاکرات دوسویه که مبتنی بر تحقق خواستههای دو طرف گفتوگو باشد. درست در بحبوحه روزهایی که همه چشمها به واشنگتن دوخته شده تا مقامهای این کشور درباره موضوعات اختلافی باقی مانده تصمیمگیری کنند، «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه امریکا راهی بروکسل شده است تا با «لیز تراس» وزیر خارجه انگلیس، «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه و «آنالنا بائربوک» وزیر خارجه آلمان درباره آلترناتیو برجام گفتوگو کنند. وزارت خارجه امریکا در بیانیهای که پس از این دیدار منتشر کرده است با اعلام اینکه «بلینکن» و همتایانش در تروئیکای اروپایی، آمادگی خود را برای سناریوهای دیگر در مورد ایران، در صورت لزوم اعلام کردند، توافق کردند که راه حل دیپلماتیک بهترین نتیجه برای مذاکرات هستهای ایران است.
در چنین شرایطی است که باید پرسید از دید تروئیکای اروپایی، این کشورها در فرایند پس از خروج یکجانبه امریکا از برجام چه نقشی داشته و چه اندازه در فقدان یک سازوکار قابل اعتنا برای جبران مافات ضرر و زیانهای تهران سهم داشتهاند؟ و آیا اساساً این کشورها که دریافتهاند وقفه مذاکرات وین، دلیلی جز تعلل امریکا در گرفتن تصمیم آخر ندارد، برای خود نقشی فراتر از یک ابزار سیاسی به منظور پروپیمان کردن بیانیههای ادعایی واشنگتن علیه ایران متصور نیستند؟
پیشتر و به درستی، همه طرفها گفته بودند که جنگ راهحل نیست و مذاکره و گفتوگو تنها راه چاره است اما پس از تلاشهای کمسابقه ایران در ارائه ابتکار عمل برای باز کردن گره مذاکراتی که هدف بازگشت طرف خطاکار به توافق و قرار دادن آن در مسیر اجرا را دنبال میکرد، اروپاییها به جای جبران گذشته و به جای فشار بر امریکا برای تصمیمگیری هرچه سریعتر، از چیزی حرف میزنند به عنوان سناریوهای دیگر در مورد ایران!
میتوان بدون آنکه از گذشته برجام و خودسریهای واشنگتن درباره این توافق سخنی به زبان آورد، راهحل دیپلماتیک را بهترین راهکار برای رفع ملاحظات کشورهای جامعه بینالمللی دانست اما اینکه هر سه کشور اروپایی، انفعال خود در مسیر احیای توافق و تبدیل شدن به ابزار دست ماجراجوییهای امریکا را در چنین سطحی به نمایش جهانی بگذارند، جز ابراز تأسف و یادآوری تبعات امنیتی این سستی کار دیگری نمیتوان کرد.
خط و نشان قانونگذاران امریکایی
خبرهایی که از محافل سیاسی امریکا بویژه از کنگره این کشور درباره مذاکرات شنیده میشود از عمیقتر شدن شکاف سیاستمداران امریکایی درباره رویکرد کاخ سفید نسبت به برجام حکایت دارد، طی ماههای گذشته بارها شماری از نمایندگان جمهوریخواه تلاشهای جدی در مخالفت با واشنگتن برای بازگشت به برجام از خود نشان دادهاند. چهارشنبه هفته گذشته بود که در مسیر این تلاشها 18 نفر از نمایندگان دموکرات هم با جمهوریخواهان همصدا شدند و با صدور بیانیهای ضمن ابراز مخالفت با احیای برجام از دولت امریکا خواستند که به توافق طولانیتر و قویتری با ایران دست یابد. آنها از بایدن خواستند که از پذیرش آنچه از سوی ایران مطرح شده، خودداری کند. پیداست در چنین فضایی، دولتمردان امریکایی پس از ماهها مذاکره و در حالی که پیشنهادات ایران مورد قبول سایر طرفها قرار دارد، همچنان در تصمیمگیری نهایی مردد هستند و حتی میکوشند کشورهای اروپایی را به چارهجویی برای یافتن آلترناتیو برجام ترغیب کنند. این چنین است که وزیر خارجه امریکا در گفتوگوی اخیر خود با «انبیسی» به رغم آنکه ادعا میکند به نفع کشورش است که به تعهدات توافق بازگردد، میگوید: «بابت به نتیجه رسیدن مذاکرات وین خوشبین نیست.»
هشدار پکن
چین از جمله کشورهایی بود که به بیانیه ادعایی امریکا و تروئیکای اروپایی درباره برجام واکنش نشان داد. «ژائو لیجیان»، سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانسی خبری با اشاره به بیانیه وزارت خارجه امریکا در پی دیدار بلینکن با همتایان تروئیکای اروپایی و ورود مذاکرات احیای برجام به مرحله نهایی گفت: «تنها چند مورد حل نشده باقی مانده است. امریکا به عنوان باعث و بانی بحران هستهای ایران باید هرچه سریعتر تصمیمات سیاسی بگیرد و بهطور فعال به نگرانیهای قانونی طرف ایرانی پاسخ دهد.»
ادامه تبادل پیام
ایران اعلام کرد که رد و بدل پیام میان تهران و واشنگتن برای حل موضوعات اختلافی باقی مانده همچنان ادامه دارد. این را حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در گفتوگوی تلفنی اخیر خود با «پیتر سیارتو»، همتای مجارستانیاش مطرح کرد. امیرعبداللهیان در این تماس تلفنی گفت: «با توجه به ابتکارات ایران، پیشرفتهای مهمی در مذاکرات حاصل شده است اما همچنان برخی موضوعات مهم بین ایران و امریکا باقی مانده که از طریق مذاکرهکننده اتحادیه اروپا تبادل پیام در مورد آنها ادامه دارد.» وزیر امور خارجه همچنین در گفتوگوی تلفنی دیگری با «نیکلا سلاکوویچ»، وزیر خارجه صربستان با بیان اینکه ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار مصمم است، گفت: «امریکا باید به جای زیادهخواهی، ایجاد کندی و مانع در مسیر کار با رویکردی واقعبینانه رفتار کند.»
بــــرش
یک توضیح درباره اخبار نادرست و جهتدار
محمدرضا غائبی، سرپرست نمایندگی دائم ایران در سازمانهای بینالمللی در وین در پی انتشار گزارش چند روز پیش «رافائل گروسی»، مدیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد راستیآزمایی اجرای برجام در کشورمان و به دنبال انتشار برخی اخبار غیردقیق، نادرست و جهتدار از سوی برخی رسانههای خارجی اعلام کرد: «این یک گزارش بهروزرسانی فنی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زمینه نظارت بر اجرای برجام وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که آخرین تحولات و همچنین اطلاعات فنی جدید در ارتباط با فعالیتهای هستهای ایران را به اطلاع اعضای این سازمان میرساند.»
سرپرست نمایندگی کشورمان افزود: «در این گزارش اعلام شده است متعاقب اینکه ایران در نوزدهم ژانویه به آژانس اطلاع داد که قصد دارد به جای کرج در مکان جدیدی در اصفهان به تولید لولههای روتور سانتریفیوژ بپردازد، بازرسان آژانس نیز در ۲۲ ژانویه تمهیدات لازم خود در کرج را اعمال کردند و دوربینهای نظارتی را برچیدند و تولید لولههای روتور سانتریفیوژ در این مکان متوقف شد، در ۲۴ ژانویه دوربینهای نظارتی آژانس در اصفهان نصب شد بدون اینکه دسترسی به اطلاعات حافظه آنها داشته باشند و تا زمانی که ایران مجدداً به اجرای برجام برنگردد اطلاعات مربوطه در اختیار آژانس قرار نخواهد گرفت و نزد ایران ذخیره میشود.» وی ادامه داد: «به همین دلیل آژانس اعلام کرده نمیتواند تأیید کند آیا تولید اجزای سانتریفیوژ در اصفهان آغاز شده است یا نه. همچنین اعلام شده است ایران در چهارم آوریل به آژانس اطلاع داده است که تمامی ماشینهای مربوط به تولید سانتریفیوژ در کرج را به نطنز منتقل کرده و همان روز بازرسان آژانس راستیآزمایی کردند که تمامی آنها غیرفعال هستند.»
دستاوردهای سفر رئیسجمهور به قطر در حال تحقق است
از لغو روادید دیپلماتیک تا همکاری برای جام جهانی
گروه سیاسی/ اوایل اسفند ماه بود که سفر آیت الله رئیسی و هیأت همراه به دوحه باعث شد تا تحلیلگران از فصل جدید همکاریهای اقتصادی و سیاسی بین دو کشور سخن بگویند. این سفر درحالی در ماههای ابتدایی دولت صورت میگیرد که آخرین سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به شهریورماه سال 1389 برمیگردد. طی این سالها هرچند مقامات مختلف قطری از امیر این کشور یا مسئولین بلندپایه آن به تهران سفر میکردند اما رئیس دولت یازدهم و دوازدهم هیچ سفری به دوحه انجام نداده است. این خود نشان میدهد که دولت پیشین اهمیت چندانی برای روابط دوجانبه با یکی از کشورهای مهم و ثروتمند منطقه قائل نبوده است. این درحالی است که ایران و قطر طی سالهای اخیر در پرونده های مختلف روابط نزدیکی با یکدیگر پیدا کرده اند. این موضوع در قضایای گوناگون همچون موضوع فلسطین، جنگ در سوریه، اوضاع عراق و لبنان و حتی تحولات افغانستان دیده می شود، حتی در پرونده مذاکرات ایران و غرب در خصوص رفع تحریم ها نیز دوحه به حمایت سیاسی از ایران پرداخته است. همچنین در مسائل اقتصادی نیز دو کشور محورهای مشترک برای همکاری دارند. میدان مشترک گازی پارس جنوبی که بزرگترین میدان گازی جهان است از همین دست موضوعات اقتصادی است که میتواند محور منافع مشترک و تقویت روابط قرار بگیرد.
لغو روادید گذرنامههای دیپلماتیک و خاص بین دو کشور
طی سفر رئیس جمهوری کشورمان به قطر انتظار میرفت 5 تا 7 تفاهمنامه همکاری بین تهران و دوحه به امضا برسد، اما افزایش سطح روابط و همکاری نزدیک بین دو کشور باعث شد شمار تفاهمنامه ها به 14 سند در هشت حوزه افزایش یابد. اکنون خبرها حکایت از آن دارد که هیأت دولت قطر با توافقنامه لغو روادید گذرنامه های دیپلماتیک و خاص بین ایران و قطر موافقت کرده است. در همین خصوص حمید رضا دهقانی سفیر ایران در دوحه با انتشار عکسی ازمصوبه هیات دولت قطر جهت اجرایی کردن توافقنامه لغو روادید گذرنامه های دیپلماتیک و خاص بین دو کشور نوشت:« این توافقنامه یکی از ۱۴ توافقنامه و یادداشت تفاهمی بود که در سفر ماه گذشته ریاست محترم جمهوری به قطر بین وزرای خارجه دو کشور امضا شد.»
گفتنی است تفاهمنامههایی با موضوعات رسانه و فرهنگ، همکاریهای کنسولی و دیپلماتیک، انرژی، امور بنادر و دریانوردی، آموزش، ورزش و جوانان، گردشگری، و اقتصاد و تجارت،تفاهمنامه لغو روادید برای سفرهای دیپلماتیک به ویژه بین دولتهای دو کشور، تفاهمنامه درباره مشاورههای سیاسی حول امور مورد اهتمام دو طرف و وزارتهای خارجه ایران و قطر، تفاهمنامه با موضوع آموزش دیپلماتیک بین مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وابسته به وزارت امور خارجه ایران و مراکز علمی دیپلماسی وابسته به وزارت خارجه قطر، تفاهمنامه مشترک حمل و نقل دریایی دو دولت ایران و قطر، توافق میان شرکتهای قطری مدیریتبندری (بندرگاه قطر) و مؤسسه دریانوردی و امور بندرگاهی ایران از جمله موضوعاتی بود که در این سفر دو روزه مورد جمع بندی طرفین قرار گرفت.
وزیر راه قطر به کیش خواهد رفت
امیر قطر که قرار است در آینده نزدیک به تهران سفر کند هفته گذشته در تماس تلفنی با رئیس جمهور کشورمان ضمن استقبال از توسعه روابط تهران دوحه خبر داد، در راستای همکاری دو کشور در برگزاری مسابقات جام جهانی بزودی وزیر راه این کشور در جزیره کیش با همتای خود درباره نحوه همکاریها ملاقات و مذاکره خواهد داشت. این مسأله در حالی است که آیت الله رئیسی پس از سفر خود به قطر به معاون اول خود دستور داده بود کارگروه ویژهای برای هم افزایی و هماهنگی بیشتر دستگاههای دولتی به منظور استفاده بیشتر از ظرفیتهای گردشگری و اقتصادی برگزاری جام جهانی فوتبال در قطر تشکیل شود. دولت سیزدهم اعلام کرده است برای تسهیل تردد گردشگران، افزایش تعداد پروازها از تهران به دوحه و بالعکس، استفاده از کشتیهای تفریحی و مسافربری دارای امکان اقامتی، دعوت از برخی تیمهای شرکتکننده برای حضور در ایران و استفاده از ظرفیت جزایری همچون کیش آمادگی لازم را خواهد داشت. همکاری دو کشور در جام جهانی میتواند علاوه بر معرفی بیشتر کشورمان به دنیا عواید اقتصادی نیز داشته باشد.
مدیریت شهری کرج برای سفر استانی رئیس جمهور هزینه نکرده است
خبر اول اینکه، رئیس شورای اسلامی شهر کرج، ضمن رد هزینه کردن از مدیریت شهری برای استقبال از رئیس جمهور، گفت شاید در ادوار گذشته بخشی از هزینههای سفر رئیس جمهور از سوی شهرداری تأمین میشد، اما در این دوره از سفر رئیسجمهور، از استانداری کرج درخواستی در این زمینه مطرح نشد. به گزارش فارس، جواد چپردار با بیان اینکه شهرداری کرج براساس روال سنوات گذشته پیشبینی منابع مالی سفر را در قالب لایحهای به شورای اسلامی شهر کرج پیشنهاد کرده بود، افزود: این لایحه در کمیسیون مربوطه به رأی گذاشته شد، اما به دلیل عدم کفایت مستندات، به شهرداری عودت داده شد. وی تصریح کرد: از این رو هزینه سفر ریاستجمهوری برعهده استانداری است و شورای شهر و شهرداری مسئولیت پرداخت هزینهها را ندارد. رئیس شورای شهر کرج گفت: در ادوار گذشته که قسمتی از هزینههای سفر ریاستجمهوری را شاید شهرداریهای استان البرز متقبل میشدند، اما در این دوره از سفر رئیسجمهور چون از مجموعه استانداری درخواست رسمی نداشتیم، لذا این لایحه را عودت دادیم.
محکومیت حمله به سه طلبه روحانی در مشهد از سوی طالبان
خبر دیگر اینکه، سخنگوی طالبان حمله به سه طلبه روحانی در مشهد را محکوم و تأکید کرد این مسأله ربطی به افغانها و افغانستان ندارد. به گزارش ایسنا، ذبیحالله مجاهد سخنگوی طالبان در پیامی با اشاره به حادثه اخیر در آستان قدس رضوی نوشت: «امارت اسلامی حمله بر عبادتگاه و روحانیون در کشور ایران را محکوم مینماید. این کار ربطی به افغانها و افغانستان ندارد.»
ادعای فرمانده ارشد امریکایی درباره خروج نیروی قدس از لیست گروههای تروریستی
شنیدیم که، به گزارش ایرنا مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا روز پنجشنبه در کمیته نیروهای مسلح سنا امریکا مدعی شد که از خروج نیروی قدس سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران از لیست گروههای تروریستی خارجی حمایت نخواهد کرد. اخیراً گزارشهایی درخصوص خروج احتمالی سپاه پاسداران از لیست گروههای تروریستی امریکا به عنوان بخشی از مذاکرات وین منتشر شده است.
بازداشت دومین مظنون قتلهای گنبدکاووس
با خبر شدیم که، حیدر آسیابی رئیس کل دادگستری گلستان خبر داد که دومین مظنون قتل طلاب گنبدی هم در چنگال قانون قرار گرفت. به گزارش مهر، وی در دادسرای گنبدکاووس تفهیم اتهام شد و هم اکنون در بازداشت بسر میبرد. شامگاه شنبه ۱۳ فروردین دو نفر از طلاب در محله چای بویین گنبدکاووس به ضرب گلوله به قتل رسیدند.
توافق تهران و مسکو برای صادرات برخی از محصولات لبنی
دست آخر اینکه، ایران و روسیه توافق کردند که برخی از محصولات لبنی از ایران به روسیه و اتحادیه اوراسیا صادر شود. به گزارش ایسنا، همچنین قرار شد کارگروهی برای تسهیل و تسریع در زمینه همکاریهای طرفین در زمینه لبنیات و آبزیان ایجاد شود.